Marcin Zarzeka
Bez tytułu
4 rzeźby, stal, farba, 2011
Lokalizacja: Park im. Eugeniusza Kwiatkowskiego w Mościcach, ul. Czerwonych Klonów, Zbylitowska i Topolowa
Cztery białe rzeźby Marcina Zarzeki postawione w Mościckim Parku to odwzorowane, w zmniejszonej skali, projekty budynków tarnowskiego architekta-futurologa Jana Głuszaka „Dagaramy”. Ich wielkość oraz użyte materiały nawiązują do rzeźb z Elbląga, które powstały podczas dwóch edycji Biennale Form Przestrzennych w latach 60. XX w. Te dwie na pozór odległe od siebie poetyki – projekty „Dagaramy” i stalowe rzeźby rozrzucone po elbląskich osiedlach, splatają się w pracach artysty.
Park im. Eugeniusza Kwiatkowskiego otaczający Pałacyk Kwiatkowskiego (Dyrektorówka, Dom Chemika) jest sercem przedwojennego założenia Mościc zaprojektowanych jako miasto-ogród. Rzeźby Marcina Zarzeki według projektów architektonicznych „Dagaramy” wprowadzone do przedwojennego modernistycznego planu połączyły odległe w czasie okresy, kiedy architekci wierzyli, że mogą zaprojektować miasto idealne, zaspokajające wszystkie potrzeby człowieka.
Jan Głuszak „Dagarama” (1937-2000) był jednym z najwybitniejszych twórców polskiej architektury futurologicznej – ostatniego płodnego nurtu modernizmu. Od początku lat 60. XX w. tworzył fantastyczne wizje architektoniczne i urbanistyczne. Projektował gmachy o kilkukilometrowej wysokości, miasta pływające na oceanie czy – w późniejszym okresie – architekturę nomadyczną. Dedykował je m.in. miastu Nowy Jork, Moskwie, Tokio czy Humanopolis – idealnemu miastu według własnej koncepcji. Konsekwentnie rozwijał swoje teorie urbanistyczne w traktacie architektoniczno-filozoficznym zatytułowanym „De Labore Solis” (Z trudu Słońca). Tworzył tylko przez dwadzieścia lat, nękany chorobą psychiczną, przez którą musiał przerwać studia na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej.
Na fasadzie Muzeum Okręgowego w Tarnowie (Rynek 20-21), gdzie pracował, znajduje się tablica jego pamięci podgrzewana do temperatury 37,5°C (projektu Rafała Bujnowskiego).
Marcin Zarzeka (ur. 1985) w latach 2004-2007 studiował na Wydziale Grafiki ASP we Wrocławiu, w latach 2007-2012 na Akademie der Bildenden Künste w Wiedniu (klasa prof. Amelie von Wulffen). Mieszka w Wiedniu.
Rzeźby Marcina Zarzeki powstały jako część wystawy „Tarnów. 1000 lat nowoczesności” (kurator: Dawid Radziszewski) www.tarnow1000.pl.
Realizacja: Biuro Wystaw Artystycznych w Tarnowie www.bwa.tarnow.pl